CHP Rize il örgütünün Çamlıhemşin ilçesinde düzenlediği Gübre fiyatlarına zama hayır eyleminde konuşan CHP Rize İl başkanı Saltuk Deniz :

”GÜBRE FİATLARI İLK DEFA BU DÖNEM YAŞ ÇAY ALIM FİYATININ ÜZERİNE ÇIKTI”
”Açıklanan gübre fiyatları Çay Müstahsillerimizi fazlasıyla mağdur etmiştir. Gübre Fiyatları geçen seneye göre % 300 üzerinde zamlanmıştır. Bir konuyu açıklayalım KAMUOYUNA YAPILAN BİLDİRİMLERİN aksine Gübre Fiyatlarında % 30 indirim yapılmamıştır. İndirim ancak mevcut fiyatın yani 2021 yılı fiyatının altında olması halinde gerçekleşmiş olurdu. Geçen seneki fiyat 2750-2850 aralığında eğer gübre fiyatları 2000 TL olarak açıklanmış olsaydı 2022 yılı Gübre Fiyatın da % 30 indirim yapılmış olacaktı. Peki ne oldu 2022 yılı Gübre Fiyatı tonunda 7.500 TL. olarak açıklandı. Yani gübreye % 300 den fazla zam yapıldı. Hepimizin bildiği gibi bu fiyat Tarım Kredi Kooperatiflerinde aldığınız alacağınız gübre için geçerli. O da peşin ve sadece üyelerine ait. Önceki dönemlerde parayı veren herkese Gübre satan tarım kredi kooperatifi şimdi sadece üyelerine satıyor o da peşin satıyor. Gidip üye olacaksınız , üye olurken de 300 TL. üye giriş aidatı ödemiş olacaksınız. Diğer kooperatiflerden alırsanız vadeli 8.300 TL- 8.500 TL. arasında değişiyor. Değerli çay üreticilerimiz Gübre Fiyatları ilk defa bu dönem Yaş Çay alım fiyatının üzerine çıktı. Gübre Fiyatı 2021 yılı Yaş Çay alım fiyatının 2 katı oldu. Yani 2 kilo Çay satacaksınız 1 kilo gübre alabileceksiniz. Oysa geçen sene 1 kilo çay satıp yaklaşık olarak 1,5 Kilo Gübre alabiliyordunuz.”

”GÜBREYE VERİLEN DESTEKLER ARTIRILMALIDIR”

Son 6 yılın Gübre Fiyatları ve Yaş çay alım fiyatlarına bakalım – YILLAR GÜBRE FİYATLARI ÇAY FİYATLAR (Destekleme Hariç) 2016 YILI 1000 / TON 1,77 TL/ KG 1770 TON/TL 2020 YILI 1950 TL/TON 3,27 TL/KG 3,270 TL/ TON 2021 Yılı 2750 TL/Ton 3,87 TL/KG 3,870 TL/ TON Bu duruma göre Yaş Çay alım fiyatına da en az % 100 zam yapılması gerekmekte ve 2022 yılı için Yaş Çay alım fiyatı 8 TL üzeri olması gerekiyor. GÜBREYE VERİLEN DESTEKLER ARTIRILMALIDIR. Bugün gübreye verilen destek Dönümüne 8 TL ‘dir. Çay üreticilerinin % 76 ‘sı 5 dönüm altında Çaylık arazisi bulunmaktadır Yani 5 dönüm çaylık alanı olan üreticinin alacağı gübre desteği 40 TL. Bundan hiç kimse yararlanmamaktadır. O nedenle sürekli olarak söylemiş olduğumuz GÜBRE DESTEKLERİ ARTILMALIDIR. Çay ekim alanlarının dağılımından dolayı dönüm başına değil alana düşen gübre maliyeti üzerinden destek verilmelidir. Biz geçen sene Gübre için dönüm başına 75 TL. destek verilmelidir diye çağrıda bulunmuştuk. Bunu da dönüme kullanılan gübre miktarı ile orantılı olmasına göre yapmıştık. Gübreye yapılan zamlara göre GÜBRE DESTEĞİ DÖNÜM BAŞINA en az 225 TL. olmalıdır. DESTEKLEME PRİMLERİ ARTIRILMALIDIR. Çay için verilen destekleme Fiyatları 2016 yılından bu yana artırılmamaktadır. 2016 yılından bu yana Çay üreticilerine kilo başına 13 krş destek verilmektedir. Bu rakam kabul edilemez. Biz vermiş olduğumuz çay kanununda açıklanan yaş çay miktarının % 10 u kadar destekleme primi verilmesi gerektiğini önermiştik. 2021 yılında yaşanan gerçekten yüksek enflasyon nedeniyle destekleme primleri 2022 yılı için açıklanacak yaş Çay alım fiyatının % 10 nun dan fazla artırılmalıdır. 2021 yılına ait olan 2022 yılında ödenecek olan destekleme primleri 0,39 krş üzerinden ödenmelidir. Ödemeleri erkene çekilmelidir. Vatandaşın gübre almakta zorlandığı bugünlerde önemli bir destek olacaktır. YAŞ ÇAY ALIM FİYATINA YENİ FİYAT AÇIKLANA KADAR EK FİYAT FARKI VERİLMELİDİR. Yaş Çay üreticilerinin mağduriyetini gidermek için 2021 yılı için açıklanan 3,87 TL rakamına enflasyon farkı kadar ek ödeme yapılmalıdır. Ve bu fiyat farkı da Destekleme primi ile birlikte aynı anda ödenmelidir

SONUÇ OLARAK

1- Gübre Zamları ve yapılan tüm zamlar geri alınmalıdır. Gübre fiyatlarına açıklanan Enflasyon oranı kadar zam yapılmalı ve ona göre açıklanmalıdır. Bu rakamda 3,500-4000 TL arasında olmalıdır. Bizlerin iktidarında gübre fiyatları açıklanacak olan Yaş Çay alım fiyatının altında olacaktır.

2- Gübre destekleri artırılmalıdır. Dönüm başına önerimiz açıklanan gübre fiyatına göre 225 TL olmalıdır. Bizlerin iktidarında gübre desteklerini artıracağız.

3- Destekleme primleri 2022 yılı için açıklanan Yaş Çay alım fiyatının % 10 undan az olmayacak şekilde artırılmalıdır. Hazırlamış olduğumuz Çay Kanunu teklifinde bunu açıkça yazdık. Bu keyfi olmayacak KANUNLA GARANTİ ALTINA alınacaktır. Ayrıca daha ödenmeyen 2021 yılı destekleme bedelleri güncellenerek 38,7 Krş üzerinden bekletilmeden ödenmelidir.

4- 2021 yılı Yaş Çay alım fiyatlarına 2021 yılı gerçekleşen enflasyon oranında ek enflasyon farkı ödenmeli. Bu ödemede destekleme primleri ile birlikte ödenmelidir.

5- 2022 yılı YAŞ ÇAY ALIM FİYATI BİR AN ÖNCE AÇIKLANMALIDIR.

6- Üreticiyi koruyan ve destekleyen , Taban fiyat uygulamasını yani açıklanan yaş çay alım fiyatının altında alım yapılmasını yasaklayan ve kanunlaştıran ve mecliste bekleyen ÇAY KANUNU ACİLEN ÇIKARTILMALIDIR.

7- Çaykur Varlık Fonundan çıkartılmalıdır. Önermiş olduğumuz çay kanunu çıkartılırsa Çaykur otomatikman Varlık Fonundan çıkartılmış olacaktır. Fakat Çay kanunu çıkana kadar da önlem olarak Çaykur Varlık Fonundan bir an önce çıkarılmalıdır.

8- 2003 yılına AKP Hükümeti tarafından özelleştirilerek kapatılan Türkiye Zirai Donatım Kurumu yeniden kurulmalıdır.

9- Devlet yeni Gübre fabrikaları kurmalıdır.

10- Sözü verilen Çamlıhemşin ve İkizdere organik çay fabrikaları en kısa zamanda kurulmalıdır. Ama kimse merak etmesin yakında gerçekleşecek olan Millet ittifakında Çamlıhemşin ve İkizdere Organik Çay fabrikalarımızı hemen kuracağız. 11- Ayrıca Çaykur’un vizyon ve görev tanımını güncelleyerek Vadilerde küçük ve orta ölçekli çay fabrikaları kuracağız.