Geçtiğimiz günlerde nişasta bazlı şeker (NBŞ) kotasının artırıldığı yönündeki haberler, gündeme yeniden, insan sağlığına olumsuz etkileri olduğu bilim insanlarınca hazırlanan raporlarla ortaya konan NBŞ’ nin kayıt dışı olarak el altından gizlice piyasaya sürüldüğü yorumlarına neden oldu.
CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin cevaplaması istemiyle TBMM Başkanlığına verdiği soru önergesinde, üretim ve tüketim rakamları arasındaki çelişkilere dikkat çekti.
2019 yılındaki üretim, ihracat ve iç tüketim verilerindeki uyumsuzluğun, 67 bin 500 ton olan kotanın aşılarak kayıt dışı satışının gerçekleştirildiği şeklindeki yorumlara neden olduğunu belirten Bekaroğlu, “TÜİK verilerine göre 2019 yılında ağırlığı uluslararası tekel konumundaki şirketler tarafından Türkiye’deki fabrikalarında üretilen 525 bin 972 ton nişasta bazlı şekerin (NBŞ) iç ve dış piyasaya satıldığı, yine TÜİK verilerine göre satılan bu NBŞ’nin 260 bin 624 tonunun yurt dışına ihraç edildiği, bu durumda iç piyasaya kota sınırlaması nedeniyle ancak 67 bin 500 ton NBŞ satılabildiğine göre ihracatla iç piyasaya kotalı satış arasındaki fark olan 197 bin 848 ton NBŞ’nin nereye satıldığı anlaşılamamaktadır.” dedi.
Açıklanamayan bu veriler nedeniyle, kota miktarının 3 katı kadar NBŞ’nin kayıt dışı ve illegal olarak el altından gizlice iç piyasaya satıldığı, vatandaşların yoğun olarak tükettiği pasta/tatlı ürünlerinde kullanıldığı yönündeki haber, yorum ve iddialara Bakan Pakdemirli’den açıklık getirmesini isteyen Bekaroğlu, şu sorularına cevap bekliyor:
1- Medyada yer alan söz konusu haberler tetkik edilmiş midir, bu iddiaların doğruluk payı nedir?
2- Yurtiçinde kullanılacak olan NBŞ tutarının 67.500 ton ile sınırlı olmasına karşın, yurtiçinde NBŞ üretimi yapan firmaların TÜİK verilerine göre (iç piyasa+ihracaat) toplam miktarını aşan 197 bin 848 ton üretim fazlalığını nasıl değerlendirdiğini düşünüyorsunuz? Bu miktarın kayıt dışı olarak iç piyasaya verilerek vatandaşlar tarafından tüketilen bazı gıda maddelerinin (özellikle çok ucuz fiyatlarla yoksul halka satılan baklava ve benzeri tatlılarda) üretiminde kullanıldığından şüphe duymakta mısınız? Bu konuda bugüne kadar herhangi bir inceleme/araştırma yapılmış mıdır?
3- Bu konuda Bakanlığınızın herhangi bir tespiti olmuş mudur? Bakanlığınızın herhangi bir denetim mekanizması harekete geçirilmiş midir? Geçirilmemiş ise geçirmeyi düşünüyor musunuz?
4- Bu konudaki denetim sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmayı düşünüyor musunuz?
5- Denetim sonuçlarına göre yurtiçinde NBŞ üretimi yapan firmalar hakkında herhangi bir cezai veya üretimden men gibi bir müeyyide uygulanacak mıdır?